Stel: Je familie is verraden, en je dochter is daarna vermoord. Dan kom je opeens de persoon tegen die het verraad pleegde. Wat zou jij doen? En wist jij dat de angst voor de Iraanse geheime dienst, maar ook voor radicale verzetsgroepen ook vandaag de dag in Nederland medeburgers in hun greep houdt?
De eerste filmtip! Wat krijg je?
Dit is de eerste filmtip op TussenIkenJij.nl Films en boeken zijn een prachtige manier om de eindeloze diepte en complexiteit van relaties te beleven. Af en toe geef ik je tips voor films die relationeel boeiend zijn om te kijken. Filmrecensies vind je natuurlijk overal, maar hier krijg je een korte beschrijving (zonder spoilers, dus het verhaal wordt niet verklapt) mét een paar tips hoe je naar deze film kunt kijken door de bril van de thema's waarover deze blog gaat.
Uiteraard ben ik benieuwd wat jíj van een film vindt als je hem gezien hebt! Heb je zelf tips? Laat het weten.
Mitra: het verhaal
Mitra is het deels autobiografische verhaal van de Nederlandse filmmaker Kaweh Modiri. De hoofdpersoon is Haleh, een succesvol geïntegreerde vrouw. Tientallen jaren voor ze naar Nederland vluchtte is haar dochter vermoord in Iran. Die oude maar actuele wond wordt ruw opengehaald als leden van een Iraanse verzetsbeweging haar in Nederland opzoeken en vertellen dat de mogelijke verraadster die medeverantwoordelijk is voor de dood van haar dochter in Nederland is opgedoken.
De film gaat over de worsteling die Haleh doormaakt op zoek naar wraak op deze dader. Ze gaat zeer ver in het zoeken naar vergelding op de onbekende vrouw en haar jonge dochter. Maar is de dader wel écht de verraadster van destijds? Wat maakt dat Haleh er zelfs toe komst de dochter van de daadster te ontvoeren? En welke rol speelt de broer van Haleh die heel anders met het onrecht van destijds lijkt om te gaan?
Mijn mening over Mitra
Door de confronterende flashbacks naar de periode in Iran en de spanning van de dreiging in het heden boeit de film, wellicht ook omdat je als kijker vragen houdt over wat er nu werkelijk aan de hand is. Ook al zit er heel wat actie in de film, het is vooral de emotionele lading die de film het kijken waard maakt. Ik vond het indrukwekkend om in te voelen hoe er voor Iraniërs in Nederland bedreigingen zijn, ook vandaag de dag nog. De manier waarop relaties door de acteurs worden gespeeld en zich in de film ontwikkelen vind ik geloofwaardig overkomen. De film boeide mij zeker ook door de contextuele thema's die er in zitten, maar daarvoor moet je een contextuele bril opzetten, wat we hieronder gaan doen.
Kijk door de bril van: destructief recht (wraakgevoel)
De eerste bril waardoor je kunt kijken is die van destructief recht. Destructief recht is het recht dat iemand meent te hebben omdat hem onrecht is aangedaan. Je zou het kunnen zien als een uitweg die gezocht wordt voor ondraaglijke pijn die door het onrecht is ontstaan. In diverse artikelen is al over destructief recht geschreven. Hier vind je die artikelen als je meer wilt lezen over destructief recht.
Hoe begrijpelijk gevoelens van destructief recht ook zijn, als de 'wraakenergie' wordt omgezet in daden, ontstaat nieuw onrecht.
In de film is dit een hoofdthema: niet alleen Haleh voelt zich gerechtigd wraak te nemen voor de dood van haar dochter, ook andere slachtoffers van ander onrecht helpen haar in die richting. Zo ontstaat een giftige mix van (ongezien) verdriet en (onvergeven) schuld.
De film geeft ook aanleiding tot constructieve gedachten over destructief recht. Kijk eens hoe de broer van Haleh omgaat met het onrecht in zijn leven en hoe hij in staat blijkt tot constructieve daden te komen, ook al is ook hij nog steeds slachtoffer.
Kijk door de bril van: loyaliteit
Een andere bril die je kunt opzetten is loyaliteit. Ook over loyaliteit is al heel wat geschreven in deze blog. Hier vind je de link naar die artikelen. Loyaliteit gaat over een bijzondere band die tussen mensen wordt opgebouwd, bijvoorbeeld door de bloedband die ze hebben, of door een gezamenlijke relatiegeschiedenis. Loyaliteit maakt dat mensen bereid zijn keuzes te maken in het belang van de ander, ook als hen dat veel kost.
Deze film (en eigenlijk bijna alle films...) bevat heel veel momenten waarin loyaliteit zichtbaar is. Ik noem er een paar om op te letten:
De mogelijke verraadster die in Nederland is komen wonen heeft een jonge dochter Nilu. Let eens op het gedrag van Nilu als ze wordt ingepalmd door Haleh.
Als Nilu wordt gekidnapt zie je een loyaliteitsconflict bij Mohsen, de broer van Haleh. Enerzijds wil hij zijn zus helpen in haar pijn en verdriet, anderzijds voelt hij zich loyaal naar het gekidnapte kind en naar zijn eigen opgebouwde waarden.
Zoals gezegd: er zijn nog veel meer loyaliteiten te zien. Denk maar een aan de drive die mensen tientallen jaren na vertrek uit Iran nog voelen om zich in te zetten voor vrijheidsidealen, zelfs als het hen hun eigen vrijheid (en die van anderen...) kost.
Kijk door de bril van: balans van geven en nemen
Door de bril van 'geven en nemen' kijken levert een kijkje op de balansen in relaties. Als geven en ontvangen niet in balans zijn in een relatie, verstoort en bedreigt dat de relatie. Lees hier eens verder over wat er in een flink aantal artikelen op deze site over geven en nemen (of geven en ontvangen) is geschreven.
Geven en ontvangen zijn onmisbaar in relaties, dus het is logisch dat je in alle films veel voorbeelden ziet hoe er wordt gegeven en ontvangen. Om je te helpen dat te zien geef ik een paar voorbeelden die ik zag. Misschien zie jij zelf wel heel andere voorbeelden.
Mohsen (de broer van de hoofdpersoon Haleh) geeft veel aan zijn zus. Er komt een moment in de film dat het té veel wordt en dat je direct merkt dat de relatie daarmee in een flinke crisis komt.
Haleh probeert aan te pappen met de mogelijke verraadster. Eerst moet die niets van haar hebben, maar als Haleh veel geeft, ontstaat er een 'verplichting' bij de ander om iets terug te geven in de vorm van een maaltijd en gastvrijheid. Op enig moment zie je dat die opgebouwde balans ineens grof verstoord wordt, waarna de dunne relationele band tussen Haleh en de mogelijke verraadster ineens verbroken is.
Kijken en verder lezen
Hier vind je een trailer van de film. De film draait op dit moment nog in diverse bioscopen en filmhuizen.
Wil je meer achtergronden lezen en bekijken: De filmmaker Kaweh Modiri werd geïnterviewd in NPO Kunststof. Luister hier de uitzending terug waarin hij uitlegt wat er autobiografisch is aan deze film. Modiri gaf ná de première op het internationaal filmfestival in Rotterdam een Nederlandstalig interview dat je hier kunt terugkijken.
Heb je de film gezien of ga je hem bekijken? Ik ben benieuwd naar jouw reactie!
Plus nog een keer over delen... Delen blijkt dé manier te zijn waarop meer lezers deze artikelen vinden. Deel je mee?
Delen kan heel simpel met de icoontjes hieronder naar Facebook, Twitter, LinkedIN of als link die je bijv. kunt e-mailen.
Wil je updates per e-mail ontvangen als er een nieuwe blog is? Schrijf je dan hieronder in. Let op: de e-mails komen bij sommige mensen in hun map voor ongewenste-mail. Als je de afzender als 'vertrouwd' accepteert gebeurt dat niet weer.